Hoe beantwoord je een moeilijke vraag?
Ken je dat gevoel? Je hebt een woordje in een vergadering of geeft een presentatie en dan is er altijd wel één vraag waarvan je denkt: “Ooohhh, als ze die maar niet stellen.” En meestal stellen ze dan een nog moeilijkere.
Ik zie nogal eens sprekers die de vraag uit de weg gaan. Neem dit voorbeeld van de woordvoerder van Amerikaanse presidentskandidaat Rick Santorum. Santorum kwam in het nieuws omdat hij grove leugens verspreidde over Nederlandse euthanasiewetgeving. Zijn woordvoerder werd hierover kritisch bevraagd door Erik Mouthaan van RTL4. Tot drie keer toe gaf woordvoerder Alice Stewart exact hetzelfde antwoord:
“It’s a matter of what’s in his heart. He’s a strong pro-life person.”
Een ronduit knullig antwoord. Maar vooral knullig omdat het een overduidelijke ontwijking is van de vraag. Veel beter is om eerst kort antwoord te geven op vraag — hoe moeilijke dat ook is — en daarna pas je eigen verhaal te vertellen.
Hoe dan wél?
Dat werkt precies zo als je als leidinggevende voor de groep staat en de vraag krijgt of een testprocedure is afgerond. Is het antwoord nee, probeer je er dan niet uit te kletsen met:
“We hebben goed vertrouwen in een goede afloop”
Maar zeg:
“Nog niet helemaal. De eerste resultaten zijn inspirerend en ik heb goed vertrouwen in een goede afloop. Genoeg om u hier de mooie mogelijkheden te laten zien!”
Sla je het over even aandacht te geven aan de vraag, dan ervaren mensen dat als onbeleefd. Daarna zullen ze onbewust je je verklaring niet meer gunnen.
Overigens, ook met een goede techniek zou Santorum hier niet weg komen. Zijn eerste opmerkingen zijn onjuist en grievend. En geen techniek anders dan ‘sorry’ gaat je daaruit redden.
Dit lijkt me nou typisch iets dat oefenen, oefenen en oefenen vergt…
Helemaal mee eens!! Komt neer op eerlijkheid en authenticitiet. Er om heen draaien vereist meer oefening. Helaas draait het bij woordvoerders in de politiek om iets anders. Zij denken meer winst te behalen door drie keer voor de camera hun politieke boodschap te herhalen voor het volk dan te boek te staan als een aimabele integere persoon die nooit knoeit met data. Zag je de vette knipoog van haar op het eind van het interview? Zo van: “You get me?”
Ik denk dat je daar een mooi punt hebt, Ruud.
Het opvallende is dat het voor de korte termijn niet eens een slechte stap is: het onderwerp kan er sneller door van de agenda en uit de publieke opinie geraken. Neemt niet weg dat terug kan komen én het imago wel beïnvloed. Het frame is gemaakt. En onbewust heeft dat Santorum verzwakt.
Overigens kan ik je aanraden de serie Borgen te gaan zien! De serie draait over de Deense politiek. De eerste aflevering gaat over authenticiteit van een kandidaat en hoe je dat in het debat inzet – op een prachtige manier.
Tja ontwijken helpt inderdaad niet, problemen aangaan wel. Soms wel lastig in de praktijk.