Waarom voetballers “je” zeggen in plaats van “ik”
“Elke wedstrijd is een finale.” “We speelden niet ons eigen spelletje.” “Vandaag laat zien dat we op de goede weg zijn.” Als je bijna dagelijks wordt geïnterviewd en een horde hijgerige verslaggevers elk woordje uitvergroot, dan snap ik dat je niet altijd het achterste van je tong laat zien. Maar waarom vervangen voetballers toch altijd het woordje “ik” door “je”?
Neem verantwoordelijkheid
Eerst een voorbeeld. Voetballers zeggen namelijk zelden:
“Ik liep op het doel af, ik had een grote kans, ik wist dat ik moest scoren, maar ik schoot helaas mis.”
In plaats daarvan zeggen ze:
“Je loopt op het doel af, je hebt een grote kans, je weet dat je moet scoren, maar de bal gaat helaas naast.”
Waarom doen ze dat? Zodat ze — vaak onbewust — geen verantwoordelijkheid hoeven te nemen voor iets wat niet goed ging. Want zodra diezelfde voetballer een prachtig doelpunt maakt, zegt hij:
“Ik raakte de bal lekker, ja. Ik denk dat ik dat doelpunt nog wel een keer terug wil zien.”
Hoe zit dat in jouw organisatie?
Voorkom ook deze voetbalclichés op de werkvloer
- We hebben er als team keihard voor geknokt
- Het zat er gewoon niet in vandaag
- We zijn vergeten te voetballen
- Het gaat niet om mij, maar om het team
- Als die eerste bal er in gaat krijg je hele andere wedstrijd
- Die tegengoal valt gewoon op een vervelend moment
- Deze uitslag biedt perspectief
- We liepen de hele wedstrijd achter de feiten aan
- We zijn door de ondergrens gezakt
- We lieten het balletje goed rondgaan vandaag
Wat voor taal gebruik jij? En je collega’s? Mijn ervaring: gelukkig doen de meeste mensen dit niet. Diegenen die deze voetbaltaal wél bezigen, doen dat vooral als ze na afloop van een presentatie lastige vragen krijgen uit het publiek. Vraag aan een directeur: waarom hebben jullie hier niet eerder op ingespeeld? Antwoord: “Dat is een goede vraag. Je probeert zo goed mogelijk te voorspellen wat de markt gaat doen, maar… En je weet dat het altijd lastig is om…”
Zo ontduik je je verantwoordelijkheid en verlies je jouw geloofwaardigheid. Houd elkaar er eens scherp op!
ps. Het lijkt wel alsof voetballers leren zo min mogelijk te zeggen met zo veel mogelijk woorden. Wil jij liever het tegenovergestelde leren?
Ik deel je mening niet. In een bedrijf praat je altijd over teambuilding en is het dus een groeps verhaal. Ook als een voetballer scoort zegt hij er altijd bij dat het voor het team belangrijk is. Een directeur moet ook niet in de ik vorm praten. Je doet het als bedrijf en als de directeur wegvalt gaat het bedrijf door (met een andere directeur) “IK” geloof dus niet in het ik verhaal . En zeker presentatie naar buiten is een wij verhaal!!!!
Dank voor je reactie, Albert!
Volgens mij is het soms inderdaad beter om in de wij-vorm te spreken, maar zeker niet altijd. Zie bijv. deze tip. Als het gaat om besluiten die je als directie neemt, spreek je vanuit ‘wij’. Maar als je alleen in de wij-vorm spreekt, wordt het haast onmogelijk om een verbinding te maken met je publiek. Bovendien: een verhaal wordt in mijn ogen pas écht goed als er maar één iemand is die dat verhaal kan vertellen: jij. Als je alles vanuit de wij-vorm overbrengt, wordt het al snel een obligaat verhaal. (Of mensen vragen zich af waarom je in Koninklijk meervoud spreekt.)
Dat is echter niet het punt van deze tip. Het punt is: sommige mensen, waaronder voetballers, spreken vaak vanuit de ik-vorm als ze krediet kunnen krijgen en vanuit de je-vorm over zichzelf als ze weglopen voor hun verantwoordelijkheden. Met deze tip hoop ik lezers bewust te maken van dit fenomeen. Zodat je er hopelijk ook in je eigen praktijk rekening mee kunt houden.
Er is in alle seizoenen van het televisieprogramma ” een dubbeltje op zijn kant ” ook nog geen aflevering bij geweest waarin de deelnemers niet in de JE vorm spraken..
Hoi Lars, weet je of hier ook wetenschappelijke literatuur over te vinden is? Ik ben benieuwd naar of er ook onderzoek gedaan is naar het op deze manier ontduiken van verantwoordelijkheid.