Donald Trump en de retoriek van razernij
In de meeste gevallen is het niet zo handig om je doelgroep woedend te maken. Er zijn echter genoeg mensen die dat wél voor elkaar krijgen — soms zelfs doelbewust. In deze overtuigtip ontleden we de retoriek van woede en razernij.
Aanleiding is een interessante blog van communicatiecoach Christopher Witt over de rhetoric of rage. Hij gebruikt Donald Trump als voorbeeld, maar de aangehaalde technieken blijken vrij universeel. Zo heb je weinig fantasie nodig om overeenkomsten te zien met de woorden van Geert Wilders.
Drie stappen
Politici die hun achterban in razernij willen laten ontsteken, passen volgens Witt vaak het volgende stappenplan toe:
- Laat mensen zien wat ze zijn kwijtgeraakt. Hebben ze hun baan verloren? Hun sociale status of hun financiële zekerheid? Zijn ze het vertrouwen kwijtgeraakt in de overheid, instituties of hun toekomst? Overigens zijn feiten en logica volgens Witt vrij irrelevant in deze stap. Misschien hebben mensen dat wat ze nu missen, feitelijk nooit gehad. Maar daar gaat het niet om: belangrijk is vooral dat ze het gevoel krijgen dat ze iets zijn kwijtgeraakt.
- Presenteer het verlies als iets wat hen wordt afgepakt. Het zélf kwijtraken van iets waardevols maakt mensen vooral verdrietig en machteloos. Vertel ze daarom dat het ze is afgenomen. Het is niet hun fout — het is de schuld van iemand anders!
- Wijs de tegenstander aan. Er is altijd wel iemand die je de schuld kunt geven, aldus Witt: immigranten, homo’s, vrouwen, terroristen, criminelen, graaiende bestuurders of bankiers. Maak het daarbij zo concreet en persoonlijk mogelijk.
Het benadrukken van wat mensen missen sluit overigens goed aan bij theorieën over verliesaversie en onze eerdere tip over hoe je meer draagkracht krijgt voor je voorstellen.
Herken het patroon!
Zodra je deze simpele stappen hebt gelezen, ga je ze overal herkennen. Neem dit Telegraaf-artikel van vandaag: PvdA tornt aan 130 km/uur. Waarom zou het zo verwoord zijn? Tornt aan: dat roept toch al snel het gevoel op dat “ons” iets wordt afgepakt. Ons recht om een beetje door te rijden op de snelweg wordt “ons” hier keihard ontnomen, aldus de Telegraaf. En de de PvdA is de schuldige.
Ook vakbonden en belangengroeperingen gebruiken het stappenplan volgens mij regelmatig om hun achterban op te zwepen.
Zoals Cruijff als eens zei: je gaat het zien als je het doorhebt.
p.s. Herken jij deze stappen ook? Reageer op dit artikel en deel je voorbeelden op onze site!
Ik vind dit een leuk voorbeeld, alleen stap 3 wordt niet goed uitgevoerd.
https://www.youtube.com/watch?v=pzSviqfj5kQ