Kritisch Denken: Onthoud je eerste ingeving
Is meer informatie altijd beter bij het nemen van een besluit? Niet per se. Soms staar je je blind op feiten en argumenten die niet doorslaggevend zouden moeten zijn. Je doet er daarom goed aan om je uiteindelijke oordeel te toetsen aan je oorspronkelijke ingeving.
“Crooked Hillary”
President Trump vertelt graag dat hij belangrijke beslissingen neemt zonder uitgebreid te wikken en wegen. Hij ziet zijn intuïtie als dé verklaring voor zijn succes. In zijn boek Think Like a Billionaire geeft Trump een bijzonder praktisch advies over zijn aanpak: ‘I try to step back and remember my first shallow reaction. The day I realized it can be smart to be shallow was, for me, a deep experience.’
Tijdens de verkiezingscampagne van 2016 gebruikte Trump zijn intuïtie om zijn tegenstanders te framen. In plaats van uitgebreid kiezersonderzoek te doen en adviseurs te raadplegen, luisterde Trump naar zijn eerste, primaire gevoel bij iedere tegenstander. Dat gebruikte hij om een etiket te verzinnen dat hij vervolgens op hen plakte (“Crooked Hillary”). Het bleek effectief: veel kiezers herkenden het intuïtief. Door tijdens vergaderingen bewust terug te gaan naar je eerste gevoel bij een voorstel maak jij ook slim gebruik van je intuïtie.
Wetenschap over intuïtie
Intuïtie is verre van perfect maar het heeft wel degelijk betekenis, zo blijkt uit onderzoek. Tijdens een experiment vroegen wetenschappers aan de deelnemers om een kaartspel te spelen. De deelnemers kregen twee stapels kaarten. Een stapel bevatte kaarten met hoge winsten, maar ook met grote verliezen. Bij de andere stapel was de winst lager, maar viel er ook weinig te verliezen. Na al ongeveer 10 getrokken kaarten, werd bij de deelnemers gemeten dat de zweetkliertjes op hun handpalmen openden wanneer zij een kaart van de ‘gevaarlijke’ stapel pakten. Pas na zo’n 50 kaarten werd hardop opgemerkt dat de ene stapel meer risicovol was. Ruim vóór deelnemers begrepen hoe het spel werkte, wisten ze onbewust al wanneer ze risico namen.
Win betrouwbaarheid
Dus om anderen makkelijker te overtuigen, ga je uit van het eerste gevoel dat jij had toen je in aanraking kwam met een idee of een voorstel. Net zoals de kaartspelers en de kiezers van Trump, zullen anderen datzelfde initiële gevoel herkennen. Ze zijn dus sneller geneigd om vervolgens ook naar de rest van jouw verhaal te luisteren, want jij begrijpt waar zij vandaan komen!
Dit artikel is gebaseerd op het boek Denken als Donald Trump door Debatrix trainer Victor Vlam.
Bron: Deciding Advantageously Before Knowing the Advantageous Strategy
Vertrouwen op je intuïtie: gevaarlijk of gewenst?
Gwenda Schlundt Bodien, december 20, 2012, in: intuitie, onderzoek|Comments
Vertrouw op je intuitie want je gevoel klopt!
Koers niet op je intuïtie, want de kans is groot dat je het mis hebt!
Twee stellingen die haaks op elkaar staan.
Mechanische of klinische voorspellingen
William M. Grove, David H. Zald, Boyd S. Lebow, Beth E. Snitz, and Chad Nelson deden een meta analyse waarbij ze onderzochten wat beter werkt klinische of mechanische voorspellingen.
Klinische oordelen zijn oordelen die worden gevormd door psychologen en dokters, waarbij de beoordelaar alle beschikbare informatie bestudeert en tot een oordeel komt op een informele en subjectieve manier. De logica van deze oordelen is niet 100% repliceerbaar.
Mechanische oordelen zijn oordelen die voortkomen uit statische analyses en algoritmes (computerprogramma’s). Deze oordelen zijn 100% repliceerbaar.
Meta-analyse
Uit hun meta analyse bleek dat mechanische oordelen vaak accurater zijn dan klinische oordelen. Dit gold voor beoordelingen op de volgende gebieden: medische gebied, geestelijke gezondheidszorg, persoonlijkheidsbeoordelingen, beoordelingen in educatie en in trainingssettings. Het geldt zowel voor medisch getrainde experts als voor psychologen en zowel voor onervaren als voor ervaren experts. Het bleek zelfs dat ervaren psychologen vaak niet betere voorspellingen doen dan onervaren psychologen.
Beoordelingsfouten
De verklaring ervoor lijkt te zijn dat mensen snel ten prooi vallen aan allerlei beoordelingsfouten. Daarnaast krijgen deze experts weinig accurate feedback over hoe goed hun voorspelling was, dus krijgen ze weinig kans om hun beoordelingsvermogen te verbeteren. Deze meta studie doet vermoeden dat je beter niet te snel op je intuïtie moet vertrouwen.
Kahneman en Klein
Wat zeggen de experts op het gebied van intuitie ervan? Daniel Kahneman en Gary Klein zijn twee experts op het gebied van intuïtie die het vaak hartgrondig met elkaar oneens zijn.
Waar Kahneman hamert op de fouten die mensen maken wanneer zij hun intuïtie volgen, wijst Klein op hoe accuraat de intuïtie van mensen vaak is.
Kahneman komt van de school “heuristics en biases” oftewel de school die geïnteresseerd is hoe wij tot onze heuristieken komen en de school die erop wijst dat wij onze beslissingen vaak nemen op basis van “verkeerde aannames en vooroordelen”.
Klein komt van de school “Naturalistic Decision Making” oftewel de school die mensen aanmoedigt om in de besluitvorming te vertrouwen op de intuïtie van experts.
Condities voor intuïtieve beslissingen
In 2009 hebben Kahneman en Klein een gezamenlijk artikel uitgebracht, getiteld “Conditions for Intuitive Expertise”. In dit artikel doen zij verslag over een jarenlange zoektocht naar een gemeenschappelijke visie op het vertrouwen op de intuïtie van experts.
Conclusies
Ze zijn tot de volgende gezamenlijke conclusies gekomen:
Intuïtieve oordelen kunnen gebaseerd zijn op diepgaande kennis van een bepaald vakgebied, maar ze kunnen ook gebaseerd zijn op foutieve heuristieken en vooroordelen
Vaardige beoordelaars zijn zich vaak niet bewust van de cues die hen tot een bepaald intuïtief oordeel brengen en individuen die geen expertise hebben op het betreffende gebied zijn nog minder in staat om te kunnen uitleggen waarom ze tot een bepaald intuïtief oordeel komen
Echte experts weten het wanneer ze het niet zeker weten. Maar zij die geen expert zijn hebben geen idee dat zij het eigenlijk niet weten. Het subjectieve vertrouwen dat mensen hebben in hun eigen intuïtie is daarom geen goede graadmeter voor de validiteit van intuïtieve oordelen en beslissingen
Om te kunnen bepalen of een intuïtief oordeel kan worden vertrouwd moet je informatie hebben over de situatie waarin het oordeel is gevormd en over of de beoordelaar de mogelijkheid heeft gehad om de wetmatigheden in die situatie te leren kennen.
Situaties zijn hoog-valide wanneer er stabiele relaties zijn tussen objectief herkenbare cues en daarop volgende gebeurtenissen of tussen cues en de uitkomsten van bepaalde acties. De brandweer is een voorbeeld van een omgeving die redelijk hoog-valide is. Uitkomsten zijn daarentegen vrijwel onvoorspelbaar in 0-validiteitssituaties. Het voorspellen van politieke gebeurtenissen is daar een voorbeeld van, die zijn vrijwel niet te voorspellen.
Validiteit en onzekerheid zijn twee verschillende dingen. Sommige omgevingen zijn zowel hoog-valide en als hoog-onzeker. Poker is een voorbeeld van een hoog-valide en tegelijkertijd heel onzekere situatie. Er bestaan “beste beslissingen” in dergelijke situaties en die kunnen het succes in grote mate bepalen.
Een hoog-valide omgeving is nodig om vaardige intuïtie te kunnen ontwikkelen. in zo’n omgeving kunnen mensen gedurende langere tijd oefenen en krijgen ze duidelijke en snelle en ondubbelzinnige feedback over de kwaliteit van hun beslissingen. Als een omgeving objectieve cues verschaft en goede feedback verschaft, dan kunnen individuen zich ontwikkelen tot experts met de juiste intuïtie
Hoewel expert-vaardigheden zich niet kunnen ontwikkelen in omgevingen die onvoorspelbaar zijn, hebben mensen soms oordelen en nemen ze soms beslissingen die succesvol zijn door toeval. Dan ontstaat snel de illusie dat men heel vaardig is en dat leidt tot overmoedigheid en te sterk vertrouwen op je intuïtie.
Vaardigheden zijn vaak “gefractioneerd” dat wil zeggen dat de vaardigheid heel specifiek gericht is op een klein onderdeel van een heel vakgebied. Professionals die veel vaardigheid hebben op een bepaald gebiedje worden regelmatig gevraagd om een advies of beslissing te nemen op een net iets ander vlak. Doordat ze zoveel kennis en vaardigheid hebben op het ene deelgebied is het moeilijk voor henzelf en anderen om te onderkennen dat ze geen expert zijn op een gebied dat zo dicht bij hun expertisegebied ligt. Daardoor ontstaat vaak overmoedigheid in het vertrouwen op het intuïtieve oordeel van deze professionals.
De zwakke regelmaat in laag-valide omgevingen leidt er soms toe dat algoritmes betere voorspellingen kunnen doen dan mensen. Deze algoritmes doen het beter dan mensen omdat de algoritmes consistenter zijn dan mensen. De verwachting is dat het vertrouwen op algoritmes in plaats van op menselijke intuïtie bij mensen snel op weerstand zal stuiten.
Skilled intuition
Kortom: als je echt een expert bent kun je vertrouwen op je intuïtie. Je skilled intuition is dan gegrond in een diepgaande kennis van het onderwerp waarover je een oordeel vormt.
Toch geen expert
Maar de kans is groot dat je denkt een expert te zijn, terwijl je het niet bent. En de kans is groot dat je intuïtie niet is gebaseerd op diepgaande kennis, omdat de situatie waarin je je oordeel velt een onvoorspelbare situatie is.
Hmm, ik blijf toch maar voorzichtig in het vertrouwen op mijn intuïtie…