Storytelling: De perfecte ‘happy ending’ is anders dan je denkt (blijkt uit onderzoek)
Een goed verhaal heeft een ‘happy ending’, toch? Disney, Pixar en heel Hollywood gebruiken het met succes. Maar, let wel op: De ideale happy ending is namelijk helemaal niet zo happy.
“Life is a box of chocolates”
We weten hoe belangrijk het is om een verhaal te eindigen met een positieve toon. Een bekend onderzocht verschijnsel is de Peak-End-Rule waaruit blijkt dat mensen zich het beste de piek en het eind van een ervaring (lees: jouw verhaal) herinneren. Met de uitzondering van een eventuele ‘cliffhanger’ wil je toch dat mensen met een positief gevoel naar jouw verhaal terugkijken.
Een interessant onderzoek met een doos chocolaatjes laat zien dat enkel het besef dat iets tot zijn einde komt al een impact heeft op de beleving. Onderzoekers lieten mensen vijf chocolaatjes proeven. Steeds lieten ze de proefpersonen de chocolaatjes waarderen. De groep die wist dat het vijfde chocolaatje ook daadwerkelijk de laatste was waardeerden deze significant hoger dan de groep die zich dat niet beseften. Grappig toch?! Mensen blijken ‘eindes’ hoger te waarderen.
Daarom doe je er soms goed aan om aan te kondigen dat je met het einde van jouw verhaal begint. Door opmerkingen als ’tot slot’ of ‘afsluitend’ gaat je publiek sowieso altijd weer even op scherp (dat is weer handig voor applaus) en nu weten we dat ze mogelijk de inhoud ervan mogelijk ook beter waarderen.
Helemaal happy?
Nu is de veronderstelling dat een einde 100% positief moet zijn, maar de beste screenwriters weten beter. Kijk naar het einde van Pixar films als Up, Cars en Toy Story en je ontdekt iets eigenaardigs.
In geen van de gevallen kreeg de held aan het einde precies waar ze naar op zoek waren. Meestal moeten ze iets loslaten waar ze initieel veel waarde aan hechten (een huis, de Piston Cup, Andy) om uiteindelijk te ontdekken wat ze écht nodig hebben (in deze drie films dus eigenlijk allemaal echte vriendschap). Een goed einde is dus net een beetje complexer dan enkel het bekende ‘happy end’.
De beste eindes zijn aangrijpend
Wat werkt dan het beste? Uit uitgebreid onderzoek² van Ed O’Bri en Phoebe Ellsworth blijkt dat goede eindes een mix van blijdschap en verdriet in zich hebben. Voeg een beetje treurnis aan een blij einde toe en het hele verhaal krijgt direct een enorme diepgang. De beste eindes zijn aangrijpend. Ze geven ons een onverwacht inzicht, een diepere betekenis, een moment dat we loslaten wat we wilden, maar we daadwerkelijk iets krijgen dat we nodig hebben.
Dus:
- Kondig aan dat je met het einde van jouw verhaal begint
- Zet mensen gerust op het verkeerde been
- Zorg voor een onverwacht en diep inzicht van jouw verhaal
¹ O’Brien E., Ellsworth P.C., “Saving the Last for Best: A Posivity Bias for End Experiences”, Psychological Science Vol. 23, no. 2 (2012); p. 163-65
² Hershfield H. et al., “Poignancy: Mixed Emotional Experience in the Face of Meaningful Endings,” Journal of Personality and Social Psychology, Vol. 94, no. 1 (2008); p. 158-67
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!