Het wordt weleens de meest effectieve anti-rookcampagne ooit genoemd. Met slechts een productiebudget van 5.000 dollars en zonder advertentiebudget wist de Thaise Health Promotion Foundation in 2012 met één filmpje meer dan 5 miljoen views in één week te genereren. En belangrijker, het aantal mensen dat zich aanmeldt bij hun helpdesk schoot omhoog – en dat bleef voor een lange tijd ook zo.
In het filmpje zie je rokers die benaderd worden door een kind. Het kind vraagt om een vuurtje. Wat vervolgens gebeurt is interessant. De volwassene begint het kind uit te leggen dat ze niet moeten roken omdat het slecht voor ze is. Voor dramatisch effect geeft het kind vervolgens de volwassene een briefje met een tekst in de trant van “Maak je om mij geen zorgen, maar wel om jezelf.” De boodschap komt binnen. Alle volwassenen doen hun sigaret weg, maar houden het pamflet.
De ‘Smoking Kid’ video is een klassiek voorbeeld van het tastbaar maken van een mismatch tussen wat we weten en ons daadwerkelijke handelen. Je weet dat je dagelijks je uren-administratie moet bijhouden, maar het schiet er altijd bij in. Je weet dat je korter moet douchen, maar op het moment zelf droom je net te lang weg.
Het hardop aan een ander uitleggen ‘hoe het wel moet’ geeft ons een gevoel van ongemak. Immers, wij leggen hardop uit dat je iets niet moet doen, terwijl we dat zelf nog wel doen. We voelen ons dus al snel hypocriet (De meeste ouders zullen dit gevoel wel herkennen ;)) Dat ongemakkelijke gevoel willen we wegnemen. Daar ligt dan ook een gevaar. Vaak gaan we smoesjes verzinnen i.p.v. ons gedrag veranderen. “Ik doe het morgen wel. Nu is het te druk.”
Het is een krachtige maar ook gevaarlijke techniek. Daarom is het belangrijk om, nadat mensen zelf hun mismatch hebben uitgelegd, hen ook handelingsperspectief te bieden. In de campagne is er direct een hulplijn (In Nederland: https://www.ikstopnu.nl/)
In de praktijk helpt het ook om van dat moment een ‘harde reset’ te maken. Gisteren doet er even niet toe. Nu we beter weten, gaan we het ook beter doen.
Gesprekstechniek: Zo krijg je de tijd om jouw verhaal te vertellen
