Zal Noppert vrijdag ook het Priming-effect toepassen?
Een groot gedeelte van ons gedrag is onbewust. Dat betekent niet direct dat we massaal Coca Cola kopen als de bioscoop subliminale boodschappen een fractie van een seconde in beeld brengt (dit klassieke onderzoek uit 1957 bleek een Diederik Stapeltje). Maar het is wel goed om erbij stil te staan dat we zelf regelmatig beïnvloeden en beïnvloed worden zonder dat we het doorhebben. Iets wat ook vaak voorkomt tijdens penaltyseries bij voetbalwedstrijden. Zo liet Tim Krul tijdens het WK in 2014, bewust of onbewust, een sterk staaltje priming zien. Zal Noppert dit ook toepassen aanstaande vrijdag?
“BELANGRIJK: PRIMING-EFFECT MOGELIJK NIET BEWEZEN. In de laatste jaren is er binnen de psychologie sprake van een zogenoemde ‘replicatiecrisis’. Veel onderzoeken die gepubliceerd werden in leidende wetenschappelijke peer-review publicaties bleken bij herhaling van hetzelfde onderzoek niet hetzelfde of geen significant resultaat te geven. Deze on-ontdekkingen krijgen verreweg niet dezelfde aandacht in de pers. Zo ook het ‘priming-effect’. Het priming-effect klinkt en voelt plausibel, maar de wetenschappelijke basis ervoor blijkt tegenwoordig flinterdun. Het kan evengoed dat in de onderstaande situatie de voorkeur van de speler een veel sterkere rol speelt en dat de ’truc’ van penaltykiller Krul slechts op toeval rustte. Excuus voor het delen van deze misvatting. In de wereld van voetbal is er al genoeg bijgeloof. Omdat wij dit graag rechtzetten laten wij dit artikel online en verwijzen we jou graag naar onze pagina ‘Alles over beïnvloeden’.
Wat is priming?
Ouders zullen het volgende voorbeeld wel kennen. Zodra je hebt gehoord dat je in verwachting bent, herken je ineens overal baby’s en zwangere vrouwen. We noemen dit priming: je herkent andere dingen en reageert anders door iets wat je eerder hebt meegemaakt. Daar zijn aardige experimenten mee gedaan. Zo beschrijft Malcolm Gladwell in z’n bestseller Blink hoe deelnemers aan een experiment vaak onbewust langzamer de zaal uitliepen, nadat ze een oefening hadden gedaan met woorden die we associëren met ouderdom (botontkalking, geraniums, Mart Smeets).
De priming van Tim Krul
Een scherpe twitteraar viel in 2014 een subtielere manier van beïnvloeden op: voorafgaand aan elke penalty liep Krul steeds naar de linker- of rechterkant van het doel, waardoor de andere kant van het doel aantrekkelijk (want leeg) leek. Zelfs toen hij vervolgens weer in het midden van de goal ging staan, bleef die aantrekkelijke hoek door het hoofd van de spelers spoken. En, toeval of niet, de speler schoot vervolgens steeds in deze aantrekkelijke hoek. Kijk maar:
Het is niet zo moeilijk om hier het effect van priming te herkennen. Bij penalties kan een keeper er dus voor zorgen dat een bepaalde hoek aantrekkelijker lijkt voor de penaltynemer. En destijds met resultaat! Misschien ben je sceptisch. Maar als het vrijdag uitdraait op een penaltyserie, dan adviseren wij Noppert voor de zekerheid toch weer deze strategie toe te passen.
Ook tijdens gesprekken kun jij dit effect gemakkelijk toepassen. In een eerdere overtuigtip beschreven we waarom het zo belangrijk is goed na te denken over je eerste woorden tijdens een belangrijke presentatie of gesprek. Dat bepaalt namelijk mede vanuit welke modus (rationeel of emotioneel) anderen naar jouw verhaal luisteren.
Oh ja. Deze priming-strategie werkt vooral als de ander ‘m nog niet kent. Dus, psssst, mondje dicht naar de Argentijnen hè?
