Intens ongemakkelijk: staatssecretaris Van Rijn over de zorg van z’n moeder
“Zal ik even vertellen wat mijn vader vindt?”
Voor het eerst wordt enige emotie zichtbaar bij staatssecretaris Martin van Rijn. Hij zit bij televisieprogramma Pauw aan tafel met de hoogbejaarde ‘klokkenluider’ Ben Oude Nijhuis, die samen met de vader van Van Rijn had geklaagd over de zorg in het verpleeghuis waar ook de demente moeder van de staatssecretaris wordt opgevangen.
Het is een ongelijke strijd. Terwijl Van Rijn rustig en geduldig blijft uitleggen wat hem persoonlijk drijft en hoe het landelijke zorgbeleid verandert, vertelt de breekbare maar strijdbare man tegenover hem schrijnende verhalen met tranen in zijn ogen.
“Dat gaat over uw moeder!”
Even daarvoor had Jeroen Pauw het vuurtje ook nog eens opgestookt. Triomfantelijk houdt hij het Algemeen Dagblad van die ochtend vast. “Soms loopt de urine langs haar enkels,” leest hij. “Dat gaat over uw moeder!”
Nu is Van Rijn het zat. Niet langer zal hij toestaan dat die mannen aan deze tafel zich opstellen als boodschappers van zijn eigen vader. Het wordt een intens ongemakkelijk gesprek.
Wat vooral blijft hangen is de zakelijke houding van de staatssecretaris. Tot veertien keer toe benadrukt de staatssecretaris de veranderende en zwaarder wordende “zorgvraag” bij verpleeghuizen. Hij heeft het vaker over deze zorgvraag dan Martin Luther King over zijn droom tijdens de beroemde toespraak. Maar niemand voelt wat bij die zorgvraag – ook de staatssecretaris zelf niet zo te zien.
“Ik vind het schandalig!”
Even problematisch: hoe geïrriteerder hij raakt, hoe slechter hij luistert. Oude Nijhuis vertelt hoe twee verplegers ’s nachts vier afdelingen met in totaal honderd demente patiënten beheren. Als iemand uit bed valt, zijn er drie afdelingen onbemand. “Ik vind het schandalig!” roept hij. Wat de onverstoorbare Van Rijn countert met een algemeen verhaal over het belang van goed opgeleid personeel. Alsof dat in dit geval iets had uitgemaakt.
De kijker zag daardoor slechts één betrokken familielid: Oude Nijhuis. En een wat afstandelijke, slecht luisterende zorgambtenaar.
Tip
Ben je ergens zowel persoonlijk als zakelijk bij betrokken? Probeer dan beide verantwoordelijkheden vanaf het begin van het gesprek een plek te geven. Het was in dit geval verstandiger geweest als de staatssecretaris een expliciet onderscheid had gemaakt tussen de situatie in het verpleeghuis van zijn moeder en het landelijke zorgbeleid. Door eerst over het een te praten en dan pas over het ander. Nu liepen die twee elementen continu door elkaar heen, waardoor zowel zijn rol als betrokken familielid als die van verantwoordelijk staatssecretaris niet goed uit de verf kwam.
_____
Dit artikel verscheen op 31 december 2014 in nrc.next. Lars Duursma is directeur van trainingsbureau Debatrix. Hij is veelgevraagd spreker en coacht leiders in politiek en bedrijfsleven. [Victor Vlam] is speech- en presentatiecoach. Hij voerde campagne voor president Obama.
Ik kan me helemaal niet vinden in deze negatieve analyse. Van Rijn heeft zich juist goed van beide kanten laten zien: als zoon en als staatssecretaris. Alleen de interviewer Pauw komt op mij een beetje dom over. Hij probeert te stoken en lijkt helemaal niet geïnteresseerd in een oplossing en de mogelijkheid deze mensen samen te brengen. Waarom vraagt hij bijvoorbeeld niet door op de mogelijkheden hoe met minder geld toch betere zorg geleverd kan worden?
Dank voor je reactie!
Zo zie je maar dat meerdere mensen verschillend naar hetzelfde fragment kunnen kijken. Ik ben het met je eens dat Pauw aan het stoken is en weinig geïnteresseerd lijkt in een diepgaande analyse over de zorg; ik weet ook niet of Pauw wel het platform is voor zo’n discussie (dat lijkt me meer iets voor Buitenhof).
Mevrouw van Miltenburg is totaal ongeschikt voor haar post. Arrogant, ziet er soms uit of ze net uit bed komt. Ze brengt alleen maar irritatie in de kamer door haar irritante gedrag. Als je echter in de tweede kamer zit blijf je op je post tenkostte van alles. Ontslag krijgen hebben ze daar nog nooit van gehoord. Geschikt of ongeschikt het maakt niet uit. Ga je zelf dan krijg je een onfatsoenlijke hoge wachtgeldregeeling mee. Dan verdienen ze nog een vermogen door alle bijbaantjes en daar moeten wij respect voor hebben. Nee dus.