Ontspannen Presenteren: Famkes ‘freeze’ en wat jij daarvan kunt leren
Famke Louise zou bij Jinek een helder, overtuigend en vooral goed voorbereid antwoord geven op de commotie die was ontstaan rondom haar #ikdoenietmeermee-statement. Het summum van omgaan met lastige vragen. Zoals je in deze video van Bram Krikke kunt zien, liep het anders…
Famke’s Freeze
Bij Jinek aan tafel komen is al spannend. Voeg daar je tafelgasten Diederik Gommers en de Rotterdamse burgervader Ahmed Aboutaleb aan toe en de stress is compleet. In tegenstelling tot de semi-BN’ers die wel meededen met de #ikdoennnietmeermee-actie had Famke wel het lef (of de ego) om daar te gaan zitten. Dat valt op zich te prijzen, maar de stress kreeg bij haar de overhand.
Stress is niet alleen een emotionele ervaring — het is vooral een fysiologisch proces. Hoewel stress soms ook juist kan motiveren, gooit het in zeldzame gevallen de boel op slot. Dat heet de stress respons. Deze stress respons kennen we ook wel als fight, flight, freeze. Dat proces wordt getriggerd als je brein een bedreiging ervaart. De amygdala (beveiligingssysteem van je hersenen) stuurt een bericht naar de hypothalamus (besturingscentrum) en deze zorgt op haar beurt weer dat er een reeks hormonen in werking treden om je lichaam in staat te stellen om de bedreiging te lijf te gaan. Dat is wanneer je het effect begint te voelen: een versnelde hartslag, onrustige ademhaling, tintelingen… Allemaal bedoeld om je lichaam in staat te stellen om heel snel weg te rennen.
Maar daar heb je bij Jinek en bij presentaties dus niets aan. De bedreigingen uit het moderne leven zijn niet altijd fysiek. Stressoren zoals een spannend optreden leiden dan tot een buitenproportionele fysieke reactie die niet erg nuttig is voor de situatie waar jij je in bevindt. Het gênante optreden van Famke Louise was hier een voorbeeld van. Een paar jaar geleden zagen we ook al de regisseur Michael Bay bij een belangrijke presentatie een freeze-moment hebben toen zijn techniek hem in de steek liet.
Hoe un-freeze je dan?
Gelukkig heeft je lichaam ook een proces om op de rem te trappen, maar helaas treedt dit pas in werking na tien tot vijftien minuten als de dreiging weg is. Ver na je presentatie wanneer je denkt “Owwww, DAT had ik moeten zeggen!!” Gelukkig kun je met een aantal technieken dit proces eerder in werking brengen of zelfs versnellen.
- Gebruik je ademhaling Het lichaam stuurt onder meer berichten naar je brein via de snelheid en kwaliteit van jouw ademhaling. Waar een snelle inademing je lichaam activeert, zorgt juist een rustige uitademing voor een kalmerend effect. Eerder schreven we hier al een artikel over hoe je in jouw voorbereiding ademhaling kunt gebruiken.
- Werk de fysieke energie uit je systeem Aangezien de meeste stressoren tegenwoordig niet meer fysiek zijn, blijft je lichaam zitten met allerlei energie die het niet kwijt kan. Simpeler: je lichaam wil rennen of vechten, maar aangezien je blijft zitten, blijf je ook met die energie zitten. Een manier om daar vanaf te komen is juist om heel actief te worden. Even trap op en neer lopen, wat push-ups kunnen helpen om die energie een plek te geven. (Dit is natuurlijk niet heel nuttig TIJDENS je presentatie, maar het kan je vooraf helpen als dan al de spanning voelt.)
- ‘Vaccineer’ jezelf Fijn natuurlijk, zo’n ademhalingstip. Maar wat heb je daaraan als je daar juist door jouw freeze-respons niet meer op kunt komen tijdens de presentatie? Dat is waarom het waardevol is je geest en lichaam op dit soort situaties voor te bereiden. Als je dus weet dat je gevoelig bent voor zulke situaties, dan helpt het om de eerder genoemde ademhalingsoefeningen vaker te oefenen. Eventueel ook de situatie vooraf visualiseren kan helpen je lichaam klaar te maken op de situatie zodat het minder snel zal overreageren.
- Reframe de stress Deze klinkt wat gek. Maar stress is dus niet altijd negatief. Sterker nog: er zijn maar weinig zaken in je leven die de moeite waard zijn, maar waar geen stress bij te pas komt. Carrière, studie, ondernemerschap, relaties, ouderschap… allemaal gaan ze gepaard met een stevige dosis stress. Uit een Harvard-studie blijkt dat juist mensen die het stressgevoel weten te gebruiken, betere presentaties geven in moeilijke situaties dan degene die de stress wisten weg te puffen. Wees je dus bewust van je lichamelijke reactie op de stresssituatie, accepteer het en gebruik het.
PS: Nu je met de stress kunt omgaan heb je geen excuus meer om vaker jouw ideeën met de wereld te presenteren. Op onze overzichtspagina “Alles over Presenteren” hebben we een selectie gemaakt van de beste artikelen uit onze database van meer dan 800 artikelen over presenteren.
Kleine voetnoot: dit zijn natuurlijk tips om beter om te gaan met incidentele stress tijdens spannende optredens — stress die bijna iedereen ervaart. Heb je last van chronische stress, angsten of paniekaanvallen, dan is het misschien beter om met een professional op dit gebied te praten.
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!